Endüstri alanında en çok kullanılan motor çeşitlerinden birisi de asenkron motorlardır. Bu motorlar 1 fazlı veya 3 fazlı şekilde üretilmektedir. Bakımı kolay olan bu motorlar aynı zamanda ucuz motorlardır. Bu özelliği sebebi ile de çok sık tercih edilmektedir. Asenkron ismi ise stator sargılarındaki manyetik alan dönüş hızının rotor dönüş hızı ile aynı olmamasından gelmektedir.
Asenkron Motor Nedir?
Otomasyon sistemlerinde bu motorlar oldukça önemli bir araçtır. Statora uygulanmış olan elektrik enerjilerini rotoru döndürerek mekanik enerjiye çevirmeye yarayan makinelere verilen bir isim olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu motorların fiyatları oldukça ucuz olmaktadır. Yapıları sağlam olan bu motorların verimleri de oldukça yüksektir.
Motor elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştüren elektrik makinesidir. Asenkron makineleri ise senkron makinelerinden ayrılmaktadır. Ayrılan en büyük özelliği ise dönme hızının sabit olmamasıdır. Büyük güçteki bu motorlar 380 volt şebekeye sahip tesislerde kullanılmaktadır. Bu motor faz sayısına göre iki çeşit olmaktadır. Küçük güçteki 3 fazlı asenkron motoru tek fazdan çalışmak için dışarıdan kondansatör yardımı ile tek fazlı şebekeler de çalıştırılmaktadır.
Asenkron Motor Çeşitleri Nelerdir?
Bu motorlar faz sayısına göre, yapılarına göre, yapı tiplerine göre ve çalışmalarına göre çeşitlere ayrılmaktadır. Bu motorlar faz sayısına göre şu çeşitlere ayrılmaktadır:
Bir fazlı asenkron motorlar
Statorlarında ana ve yardımcı sargı şeklinde iki sargı bulunur. Rotor motorun hareket eden bir parçası olmaktadır. Sincap kafesli olan a senkron motorların rotorunda kısa devre edilmiş baralar olmaktadır. Bilezikli a senkron motorların rotorlarında sargı bulunmaktadır.
İki Fazlı Asenkron Motorlar
Sargı eksenleri arasında 90 derecelik elektriksel açı yapan iki tane sargı bulunmaktadır. Her sargı ayrı bir şekilde beslenerek çalıştırılır. Rotor sargısı kısa devre sargıdan oluşmaktadır ve sincap kafes şeklinde olmaktadır.
Üç Fazlı Asenkron Motorlar
Storlarında her 3 faz için ayrı sargı bulunmaktadır. Motorun hareket eden parçası rotor olmaktadır. Bu motorların stator sargılarına 3 fazlı alternatif bir gerilim uygulandığında stator sargılarında hareket eden manyetik alan oluşmaktadır. Rotor üzerinde manyetik alan gerilim indiksiyonu oluşturmaktadır. İndiksiyon gerilim rotor üzerinde rotor manyetik alanını meydana getirmektedir.
Bu motorlar ayrıca yapılarına göre de çeşitlenmektedir. Bunlar sincap kafesli ve bilezikli asenkron motor çeşitleridir. Sincap kafesli motor bilezikleri kısa devre edilmiş rotoru bilezikli motorlar ile yaklaşık olarak aynı özelliklere sahip olmaktadır. Bilezikli asenkron motorlar ise yük ateletinin büyük olması ya da yükünü hareketlendirmek için gerekli kalkış momentinin yüksek olması veya motorun çektiği kalkış akımının şebeke kapasitesinin aştığı zamanlarda bilezikli asenkron motorlar kullanılmak amacı ile tercih edilmektedir.
Son olarak bu motorlar yapı tiplerine ve çalışma şekillerine göre de çeşitlenmektedir. Açık tip, kapalı tip ve flanşlı tip asenkron motorlar yapı tiplerine göre olan motorlardır. Çalışma şekillerine göre yatık çalışan ve dik çalışan asenkron motorlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Asenkron Motorlar Nerelerde Kullanılır?
Bu motorlar sağladığı avantajlar ile pek çok alanda kullanılmaktadır. Bu motorlar endüstride farklı alanlarda kullanılır. Buna göre bu motorların kullanıldıkları alanlar şunlardır:
– Vinçlerde
– Fanlarda
– Pompalarda
– Konveyörlerde
– Kırıcılarda
– Yürüyen merdiven sistemlerinde
– Asansör sistemlerinde
– Komprasörlerde
– Mikselerde
– Öğütücülerde de bu motorlar tercih edilmektedir.
Asenkron Motorların Avantajları Nelerdir?
Otomasyon sistemlerinde A:C: elektrik motorları büyük önem taşımaktadır. Elektrik motorlarına asenkron ismi denmesinin nedeni ise stator sargılarında meydana gelen manyetik alanın hareket hızı ile rotorun hareket hızının farklı olmasıdır. Avantajları şunlardır:
– Bu motorlar çok fazla bakıma ihtiyaç duymazlar. Ayrıca sağlam ve güvenilir motorlardır.
– Sürücüler ile devir sayıları rahatlıkla istenilen devir sayısına kadar değiştirilebilmektedir.
– Çalışma sırasında ark meydana gelmemektedir. Rahatlıkla patlayıcı ortamlar da kullanılabilmektedir.
– Tek fazlı ve üç fazlı olarak iki şebeke gerilimine ve farklı güçlerde üretilmektedir. – Momentleri yüksek olmaktadır.
Asenkron Motorların Çalışma Prensipleri Nasıldır?
Bu motorlar alternatif akı ile beslendiği zaman statorun içinde yer alan sarılı iletkenlerde döner bir manyetik alan meydana gelmektedir. Bu alana senkron hız adı verilmektedir. Bu senkron hız bu motorlarda rotor, stator alanından az dönmektedir. Motorun dönmesi için rotor sargıları kısa devre edilmiş iletkenlerden akım geçmekte ve statorda oluşan manyetik alan tarafından da kuvvet meydana gelerek rotor dönmektedir.
İlginizi Çekebilir : Senkron Motorlar , DC Motorlar , AC Motorlar
Twitter Adresimiz İçin Tıklayınız
Facebook Adresimiz İçin Tıklayınız