Mühendislik, Bilim, Teknoloji
Yapay zeka (AI), “geleceğin teknolojisini tanımlayan” olarak kısaca özetlenebilir, ancak söz konusu teknoloji tam olarak nedir ve hâlihazırda hayatlarımızı nasıl etkiliyor ? Gelin beraber inceleyelim.
Yapay zeka, bir makinenin muhakeme, öğrenme, planlama ve yaratıcılık gibi insan benzeri becerileri sergileme yeteneğidir. Teknik sistemlerin çevrelerini algılamasına, algıladıkları ile başa çıkmasına, sorunları çözmesine ve belirli bir hedefe ulaşmak için hareket etmesine olanak tanır. Bilgisayar, önceden hazırlanmış veya kamera gibi kendi sensörleri aracılığıyla toplanmış verileri alır – işler ve yanıt verir. AI sistemleri, önceki eylemlerin etkilerini analiz ederek ve özerk olarak çalışarak davranışlarını belirli bir dereceye kadar uyarlama yeteneğine sahiptir.
Bazı AI teknolojileri 50 yıldan fazla bir süredir piyasada, ancak bilgi işlem gücündeki gelişmeler, muazzam miktarda verinin kullanılabilirliği ve yeni algoritmalar sayesinde, yapay zeka son yıllarda atılımlar içerisinde bulunuyor. Yapay zeka, toplumun dijital dönüşümünün merkezi olarak görülüyor. Gelecekteki uygulamaların muazzam değişiklikler getirmesi bekleniyor, ancak yapay zeka zaten günlük yaşamlarımızda epey mevcut durumda. Peki bu söz konusu yapay zeka çeşitleri nelerdir ve hangi günlük alanlarda kullanılıyor, gelin bir göz atalım.
Yapay zeka çeşitlerini yazılımsal ve fiziksel olmak üzere iki farklı kategoride inceleyebiliriz. Yazılımsal çeşitlerine örnek olarak; sanal asistanlar, görüntü analiz yazılımları, arama motorları ve konuşma ve yüz tanıma sistemleri verilebilir. Fiziksel yapıda çalışan sistemleri için; robotlar, otonom arabalar ve insansız hava araçları gibi örnekler verilebilir.
Teknoloji sayesinde hayatımıza girmiş birçok servis veya hizmet aslında AI tabanlı sistemler sayesinde işletiliyor. Karşınızda AI destekli olduğunu fark edilmemiş olabilecek bazı uygulamalar ve günlük alanlar:
Yapay zeka, örneğin önceki aramalarına ve satın alımlarına veya diğer online davranışlarına dayalı olarak insanlara kişiselleştirilmiş öneriler sağlamak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Ticaret konusunda ürünleri optimize etmek, envanteri planlamak, lojistik vb. gibi alanlar açısından çok önemlidir.
Arama motorları, alakalı arama sonuçları sağlamak için kullanıcıları tarafından sağlanan geniş veri girişlerinden öğrenirler.
Akıllı telefonlar, mümkün olduğunca alakalı ve kişiselleştirilmiş hizmetler sağlamak için AI teknolojisini kullanır. Soruları yanıtlayan, öneriler sunan ve günlük rutinlerin düzenlenmesine yardımcı olan sanal asistanlar günümüzde çoğu akıllı cihazlarda yerini almış durumda.
Yazılı veya sözlü metne dayalı dil çeviri yazılımı, çevirileri sağlamak ve iyileştirmek için yapay zekaya güvenir. Bu, otomatik altyazı gibi işlevler için de geçerlidir.
Akıllı termostatlar, enerji tasarrufu yapma davranışımızdan öğrenirken, akıllı şehirlerin geliştiricileri, bağlantıları iyileştirmek ve trafik sıkışıklıklarını azaltmak için trafik yoğunlukları gibi konularda çalışmalar yapıyor.
Otonom araçlar henüz standart olmasa da, otomobiller zaten AI destekli güvenlik işlevlerini kullanıyor. Örnek vermek gerekirse Avrupa Birliği, olası tehlikeli durumları ve kazaları tespit eden otomatik sensörler olan VI-DAS’ın (Vision Inspired Driver Assistance Systems) finanse edilmesine yardım etti. Herhangi bir yere seyahat ederken muhtemelen çoğu kişi tarafından kullanılan navigasyon sistemleri de büyük ölçüde AI desteklidir.
Yapay zeka sistemleri, sürekli veri girişine dayalı olarak siber saldırıları ve diğer siber tehditleri tanımaya ve bunlarla mücadele etmeye ve saldırıları geriye doğru takip etmeye yardımcı olabilir.
Covid-19 durumunda yapay zeka sistemleri, havalimanlarında ve başka yerlerde termal görüntülemede kullanılmıştır. Ayrıca hastalığın yayılmasını izlemek için veri sağlamak için de kullanılmıştır. Tıpta bilgisayarlı tomografi sayesinde akciğer taramalarından enfeksiyonun tanınması konusunda yardımcı olabilir.
Bazı AI uygulamaları, sosyal medya bilgilerini araştırarak, sansasyonel veya endişe verici kelimeleri arayarak ve hangi online kaynakların yetkili kabul edildiğini belirleyerek sahte haberleri ve dezenformasyonu tespit edebilir.
Sağlık, Gıda, İmalat ve Kamu Yönetimi Sektörlerinde Nasıl Kullanılır ?
Araştırmacılar, büyük miktarlarda sağlık verilerini analiz etmek ve tıpta yeni keşiflere yol açabilecek kalıpları ve bireysel teşhisleri iyileştirmenin yollarını keşfetmek için yapay zekanın nasıl kullanılacağını araştırıyorlar. Örneğin, araştırmacılar, acil durum çağrılarını yanıtlamak için, çağrı sırasında bir kalp durmasını tıbbi memurlardan daha hızlı ve daha sık tanımayı vaat eden bir program geliştirdiler. Başka bir örnekte, Avrupa Birliği’nin ortak finanse ettiği KConnect programı, insanların mevcut en alakalı tıbbi bilgileri bulmasına yardımcı olan çok dilli metin ve arama hizmetleri geliştiriyor.
Ulaşım sektöründe yapay zeka, tekerlek sürtünmesini en aza indirerek, hızı en üst düzeye çıkararak ve otonom sürüşü etkinleştirerek demiryolu trafiğinin güvenliğini, hızını ve verimliliğini artırabilir.
AI, üretimde robotlar kullanarak, satış yollarını optimize ederek veya akıllı fabrikalardaki bakım ve arızaları zamanında tahmin ederek üreticilerin daha verimli yardımcı olabilir. Örnek olarak, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen bir araştırma projesi olan SatisFactory, akıllı fabrikalarda iş memnuniyetini artırmak için işbirliğine dayalı ve artırılmış gerçeklik sistemlerini kullanıyor.
AI, sürdürülebilir bir gıda sistemi oluşturmada kullanılabilir. Gübre, böcek ilacı ve sulama kullanımını en aza indirerek daha sağlıklı gıda sağlayabilir, üretkenliğe yardımcı olur ve çevresel etkiyi azaltır. Örneğin robotlar yabani otları temizleyerek herbisit kullanımını azaltabilir. Avrupa’da birçok çiftlik, hayvanlarının hareketini, sıcaklığını ve yem tüketimini izlemek için halihazırda bu tarz sistemlerinden faydalanıyor.
AI teknolojileri, çok çeşitli veriler ve örüntü tanıma kullanarak, doğal afetler için erken uyarılar sağlayabilir ve sonuçların verimli bir şekilde hazırlanmasına ve hafifletilmesine izin verebilir.
Gördüğü gibi; teknolojinin hızına yetişemediği bu zamanlar, yapay zeka biz farkında olmadan bile hayatımızın önemli noktalarında hizmete sunulmuş durumda. Şüphesiz ilerleyen yıllarda faaliyet alanlarına ve online hizmetlere birçok yeni teknoloji ürünü eklenecektir.
Dall-E Nedir ?
Twitter Adresimiz İçin Tıklayın
Facebook Adresimiz İçin Tıklayın