Doğru Akım Nedir ? Nasıl Hesaplanır ? Özellikleri Nelerdir ?

Doğru akım nedir, doğru akım nasıl hesaplanır, doğru akım özellikleri nelerdir konularını aktardığımız bir yazı hazırladık.

Doğru Akım Nedir ?

DC, direct current “doğrudan akım” anlamına gelir, genellikle DC akım şeklinde anılır. DC akımı, tek yönlü bir elektrik yük akışı olarak tanımlanmaktadır. DC akımda, elektronlar yön değiştirmeden negatif yüklü bir alandan pozitif yüklü bir alana hareket etmektedir. Bu durum, akımın her iki yönde de akabildiği alternatif akım devrelerine göre önemli farkıdır.

Doğru akım, tel gibi iletken malzemelerden geçebilmektedir. Yarı iletkenlerden de akış gerçekleştirebilir.

Pil, bir doğru akım kaynağıdır. Bir pilde elektrik enerjisi, pilde depolanmış olan kimyasal enerjiden üretilmektedir. Bir pil bir devreye bağlandığında, negatiften pozitif terminaline sabit bir elektron akışı sağlar. Bir devreye bir pil bağlandığında, negatiften pozitif terminaline sabit bir elektron akışı sağlanır.

Bir doğru akım çeviricisi, elektrik akımı doğru akıma dönüştürmek için kullanılır. Bazı kaynaklarda bu cihaza doğrultucu ismi verilir. Inverter adı verilen mekanizma ise doğru akımı alternatif akıma dönüştürmek için kullanılmaktadır.

Doğru Akım Nerelerde Kullanılır ?

• DC akım kaynakları olan mobil pillerin şarj edilmesi için düşük voltaj uygulamasında kullanılır. Konutlar veya ticari binalarda, acil durum aydınlatması, güvenlik kamerası ve TV sistemleri gibi cihazlarda doğru akım yani DC kullanılır.
• Otomobil gibi araçların akü, motor, ışıkları ve ateşleme sistemini çalıştırmak için kullanılır. Elektrikli araçlar aküden beslenen enerji ile çalışır (doğru akım).
• Bazı iletişim sistemlerinde 48V DC beslemesi kullanılmaktadır. Genelikle iletişim için tek bir kablo kullanımı vardır. Dönüş için ise topraklama kullanılmaktadır. İletişim ağ cihazlarının çoğu doğru akım ile çalışır.
• HVDC (High Voltage DC) yüksek voltaj doğru akım iletim hattı ile yüksek voltajlı güç iletimi mümkündür. HVDC iletim sistemleri, kullanımı daha eski olan HVAC iletim sistemine göre çok daha avantajlıdır. Bir HVDC sistemi, korona etkisi veya cilt etkisi gibi etkenler sayesinde güç kayıpları yaşanmadığı için HVAC sisteminden çok daha verimlidir.
• Güneş santrallerinde enerji Doğru akım (DC akım) olarak üretilmektedir.
• AC enerjisi DC gibi depolanabilir bir enerji değildir. Bu nedenle, elektrik enerji depolanması DC enerji ile yapılır.
• Bir çekiş sistemlerinde, lokomotif motorlar DC akım (doğru akım) kullanımı ile çalışır. Dizel lokomotiflerde ise fan, ışıklar, havalandırma ve prizler doğru akım (DC akım) ile çalışmaktadır.

Doğru Akım Nasıl Ölçülür ?

Doğru akım ölçümleri bir multimetre ile ölçülebilir. Multimetre, yük ile seri bağlantı yapılır. Bir multimetrenin siyah (COM) probu, pilin negatif terminaline bağlanır. Pozitif prob (kırmızı prob) yük ile bağlantılıdır. Akünün artı kutbu yüke bağlanmaktadır. Bir multimetrede mevcut DC türü ayarlanır. Okuma, yükten geçen DC akımının değerini gösterir. Kelepçeli ölçüm cihazı ayrıca bir iletkenden geçen DC akımını ölçmek için kullanılmaktadır.

Doğru Akım Hangi Yönde Akar ?

Akım, yük akışı veya elektronların akışı olarak bilinmektedir. Akımın yönü, yükün akış yönüne göre değişkendir.

Elektronlar, pilin negatif ucundan pilin pozitif ucuna doğru akış gerçekleştirir. Akım ise pozitif uçtan negatif uca doğru akış sağlar.

Doğru Akım Nasıl Hesaplanır ?

OHM Kanunu Nedir ?

Ohm kanunu bir elektrik devresinde gerilim, akım ve direnç arasındaki ilişkiyi hesaplamak için kullanılan formüldür.

E = I x R

Ohm kanunu denkleminin açılımı ise;

Gerilim = Akım x Direnç ya da,

Volt = Amper x Ohm bir diğer gösterişle,

V = A x Ω

Alman fizikçi Georg Ohm’un ismi ile anılan Ohm kanunu devrelerde çalışmakta olan çeşitli nicelikleri inceler.

Gerilim, E simgesi ile gösterilir. Volt ölçü birimidir. Devredeki rolü, elektron akışını tetikleyen basınç olarak görülür.

Akım, I simgesi ile gösterilir. Amper ölçü birimidir. Devredeki rolü, elektron akış hızı olarak görülür.

Direnç, R simgesi ile gösterilir. Ohm ölçü birimidir. Devredeki inhibitörü olarak görülür.

Ohm kanunu kullanımı ile neler doğrulanır?

Ohm kanunu; devre bileşenlerinin, akım seviyelerinin, gerilim beslemelerinin ve gerilim düşüşlerinin sabit değerlerini doğrulamak için kullanılabilmektedir. Örnek olarak, bir test cihazı normalden daha yüksek bir akım ölçümü tespit ettiği durumlarda, direncin düştüğü veya gerilimin arttığı ve yüksek gerilim durumunun oluştuğu anlamına gelebilmektedir. Bu, bir besleme veya devre sorunu olduğunu gösterebilmektedir.

Doğru Akım devrelerinde normalden daha düşük akım ölçümü, gerilimin düştüğü veya devre direncinin arttığı anlamına gelebilir. Direncin artmasının muhtemel sebepleri arasında zayıf veya gevşek bağlantılar, aşınma ve/veya hasarlı bileşenler yer aldığını düşünülmesine sebep olur.

Bir devredeki yükler elektrik akımını çekmektedir. Yükler herhangi bir türde bir bileşen olabilmektedir. Küçük elektrikli cihazlar, bilgisayarlar, ev aletleri veya büyük bir motor bu bileşenler olabilir. Bu bileşenlerin çoğunda bir isim levhası veya bilgi etiketi takılmaktadır. Bu isim levhaları güvenlik sertifikası ve birden fazla referans rakamlar sağlar.

Elektrik üzerine çalışmalar yapan uzman kişiler, standart gerilim ve akım değerlerini öğrenmek için bileşenlerin üzerindeki levhaları dikkate alırlar. Testi gerçekleştirilmesi sırasında dijital multimetrelerinde veya pensampermetrelerinde alışılmış değerlerin göstermediği farkedilirse, devrenin herhangi bir kısmında sorun olduğu belirlemek ve buna dayalı olarak sorunun nerede olabileceğini anlaşılabilmesi için Ohm kanunu kullanılır.

İlginizi Çekebilir : Alternatif Akım Nedir ? Nasıl hesaplanır ?

Twitter Adresimiz İçin Tıklayınız

Facebook Adresimiz İçin Tıklayınız